Çocuk sahibi olamayan her üç erkekten birisinde muayene sırasında  varikosel tespit edilmektedir. Varikosel tek taraflı ya da çift taraflı olmasıyla ve derecesiyle kategorize edilir.

Bilinmesi gereken önemli bir nokta da her evredeki varikoselin üremeyi etkileyebildiğidir. Son yapılan araştırmalara göre, varikosel hastalığı spermiyogramla tespit edilemeyen sperm fonksiyonlarını etkileyebildiğidir. Bu konudaki en etkili parametre sperm DFİ (Sperm DNA Fragmantasyon İndeks)’dir. Başarısız tüp bebek denemelerinden sonra, erkekteki varikoselin düzeltilmesinden sonra tüp bebek başarısının arttığına dair çalışmalar yayınlanmıştır.

Tek taraflı varikosel, her iki testisin fonksiyonu bozmaktadır. Daha öncede belirtildiği gibi muayenede ele gelmeyen ve sadece ultrasound’la tespit edilen varikosel klinik olarak önemli sayılmamaktadır.

Varikosel tedavisini planlarken kişiye özel olarak yaklaşmak gerekir. Varikosel tedavisine karar vermede özellikle varikoselin evresi, hastanın çocuk sahibi olma planının olması, düşük testesteron hormonunun yaptığı rahatsızlıklar ya da testis ağrısı, kandaki testesteron seviyesi, sperm testinin sonuçları etkili olmaktadır.

Çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerde kadının yaşı ve fertilite durumu varikosel ameliyatını planlamada önem kazanmaktadır. Bu yüzden erkekte fertilite için varikosel ameliyatı planlanacaksa, kadının üremeyle ilgili yaş problemi ya da üremeye engel olacak hormonal bir durumunun olmaması gerekmektedir. Şayet kadın henüz kadın-doğum doktoru tarafından henüz değerlendirilmemiş ise, öncelikle muayenesinin yapılması ve üremeye engel olabilecek bir durumunun olmaması gerekmektedir.

Varikosel ameliyatının testis fonksiyonlarını düzelttiğine ve ileride oluşabilecek testis hasarını durdurduğuna dair güçlü kanıtlar vardır, ama varikosel ameliyatından görülecek faydanın derecesi, varikoselin evresiyle ilişkilidir. İleir evre varikosel ameliyatından sonra muhtemel faydalar daha fazla olacaktır. Testis fonksiyonları sperm analizi, testis hacmi ya da kan testiyle ölçülebilmektedir. Eğer testis fonksiyonlarında bozulma başlamışsa, bu bozulmayı durdurma ve yeniden düzeltme için varikosel ameliyatının faydası olmaktadır.

Eğer testis fonksiyonları varikosel tarafından etkilenmemiş ise, varikoselin düzeltilmesi konusunda zıt görüşler vardır. Eğer ileride testis fonksiyonlarının bozulmasını önlemek için varikosel ameliyatı olmak istiyorsanız, bunun kararını üroloğunuzla kar-zarar hesabı yaparak karar vermelisiniz.

Buna alternatif bir yöntem de belli aralıklarla sperm ve hormon testi yapmak ve ne zaman testis fonksiyonlarında bozulma başlar ise varikoselin o zaman tedavi edilmesidir.

• Sperm testinde bozulmaların başlaması
• Kadında üremeyi engelleyecek bir durum yok ise,
• Erkek çocuk sahibi olmayı engelleyen net bir sebep yok ise ( sperm taşıyan kanalın kapalı olması, kanser nedeniyle tedavi almış olması ya da genetik bozukluk olması gibi).